Het klinkt misschien knetter, maar bodybuilders en andere sporters zijn op zoek naar melk van zogende moeders in de hoop op prestatieverbetering in de sportschool. We onderzoeken de voor- en nadelen van dit verbazingwekkende fenomeen.
Door David Sandler, M.S., C.S.C.S.
Het is een beetje ironisch dat er in de wereld van sportvoeding, waar de ene revolutie over de andere buitelt, een van de allerlaatste nieuwigheden verschijnt in de vorm van iets dat regelrecht uit het Mesozoïcum komt, een tijdperk waarin dinosaurussen rondwandelden op onze aardkloot. Nu zal de gemiddelde fitnessfanaat niet direct aan moedermelk denken als hij/zij op zoek is naar een nieuw, prestatiebevorderend supplement. Toch is moedermelk op dit moment helemaal de bom voor het opbouwen van spiermassa, dankzij de superioriteit van deze melk boven melk van de koe. Hoe hier feit van fictie te onderscheiden? Laten we hier beginnen: alle melk van zoogdieren begint als colostrum, een voorloper van moedermelk, die tjokvol hoge concentraties hormonen, groeifactoren en belangrijke nutriënten voor de opbouw van weefsels en functies voor het hele lichaam zit. Tijdens de eerste paar dagen, is de concentratie aan belangrijke groeifactoren in het colostrum van koeien hoog en vlakt dan snel af, tot er gewone verse melk overblijft, die geleidelijk aan zijn weg vindt naar de supermarkt. Bij mensen echter is die breuk minder snel, en bevat de moedermelk nog weken tot enkele maanden na de productie van colostrum een hoge concentratie (per milliliter) van deze belangrijke sleutelhormonen.
Vandaar dat de veronderstelling dat het consumeren van menselijke moedermelk goed is voor de opbouw van kracht en spiermassa zo’n taai leven leidt. Het zit echter net wat ingewikkelder in elkaar. Ten eerste is de hormoonconcentratie in gewone moedermelk betrekkelijk laag, en bevindt zich vooral in een klein deel van het colostrum. Ten tweede, verschillen de groei- en ontwikkelingsbehoeften van een baby sterk van die van een bodybuilder. Hoewel de concentratie aan hormonen in moedermelk misschien wel hoger is, is het spijsverteringssysteem van een volwassen mens toch een stuk ontwikkelder dan dat van een baby en veel minder geneigd tot opname van de groeifactoren in colostrum. Noch onderzoek, noch de praktijk heeft tot nu toe laten zien dat je met colostrum sneller spiermassa kan opbouwen dan met gewone melk van de koe of weipoeder. Verder moet je dan ook nog maar aan schone moedermelk zien te komen. Het is weliswaar via diverse kanalen verkrijgbaar, maar zogende moeders die hun melk via websites of Marktplaats te koop aanbieden zijn misschien de meest voor de hand liggende bron en in dit soort gevallen ligt ook het risico op bacteriële besmetting stevig op de loer. Onderzoek lijkt erop te wijzen dat 74% van de moedermelk die op de zwarte markt is betrokken, behoorlijk wat bacteriën bevat, zoals stafylokokken en streptokokken, die bij Campina niet door de zuiveltesten zouden komen.
Weetje: Ongeveer 74% van de moedermelk die op de zwarte markt is betrokken, bevat behoorlijk wat bacteriën, zoals de stafylokok.
DE KORTSTE WEG
Even afgezien van het risico, kan moedermelk een goed ingrediënt zijn voor een bodybuildingdieet, want het heeft een aantal krachtige voedingsstoffen die het prestatievermogen kunnen stimuleren. Maar er blijven toch nog een aantal vragen die beantwoord moeten worden. In plaats van diep in de buidel te tasten voor een beetje goede moedermelk, zou je ook na kunnen denken over een paar prima alternatieven, anders dan het bekende melkeiwitpoeder. Colostrum in poedervorm bevat zeer specifieke bioactieve peptiden die je kunnen helpen spiermassa en kracht op te bouwen, en je algehele prestatievermogen te bevorderen. Gekoppelde aminozuren en andere bioactieve peptiden stimuleren de spiereiwitsynthese, verhogen de weerstand en zijn steeds makkelijker te verkrijgen. Daarnaast zijn er een paar nieuwe ingrediënten die zich richten op de metabole activiteit van de boodschapperstof mTOR, hetgeen de kans op extra spieropbouw verhoogt. Naarmate wetenschappelijk onderzoek vordert, groeien ook de mogelijkheden. Uiteindelijk zouden er alternatieven voor moedermelk gevonden kunnen worden bij primaten, die evolutionair onze naaste verwanten zijn, en waarvan de melk waarschijnlijk dezelfde eigenschappen heeft. Mogelijk is een apenfarm waar de apen gemolken worden wel de toekomst. Maar of dat nu helemaal in lijn is met regels voor dierenwelzijn is de vraag. Misschien moeten we het modderen met moedermelk maar even parkeren in de toekomst, en ondertussen blijft het advies: hard trainen, goed eten, en supplementen gebruiken die veilig en effectief zijn.